Với sự phát triển như hiện nay của thị trường phim ảnh và truyền hình Việt Nam, theo đuổi nghề biên kịch chuyên nghiệp là một lựa chọn đầy hứa hẹn. Trong bài viết này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu biên kịch là gì? Những phẩm chất nào tạo nên một biên kịch giỏi?
Biên kịch là gì? Biên kịch trong tiếng Anh là gì?
“Biên kịch là người tạo ra nội dung cho phim truyện, phim ngắn, phim truyền hình, quảng cáo và trò chơi điện tử. Họ tạo ra lời thoại, nhân vật và cốt truyện của một kịch bản.”
Nếu chúng ta so sánh một bộ phim với một tòa nhà, biên kịch đóng vai trò là người tạo ra bản thiết kế cho nhà thầu.
Mặc dù biên kịch có thể không nhận được nhiều sự chú ý từ khán giả, nhưng họ vẫn đóng vai trò thiết yếu trong bất kỳ dự án nào: họ viết nên câu chuyện.
Tóm lại là, dù kịch bản của bạn có hay đến đâu, nếu nó không được chọn và dựng thành phim thì cũng chẳng sao cả. Mọi tác phẩm viết đều có nguy cơ bị từ chối, nhưng viết cho phim và truyền hình có lẽ là con đường rủi ro nhất. Trên thực tế, có thể mất nhiều năm để viết một kịch bản hoàn chỉnh mà không có khả năng được dựng thành phim. Do đó, hầu hết các biên kịch chuyên nghiệp đều làm việc theo hoa hồng thay vì tự sáng tác để đảm bảo rằng tác phẩm của họ được dựng thành phim.
Biên kịch làm công việc gì?
Để hoàn thành một kịch bản, một biên kịch cần phải:
- Xây dựng một câu chuyện có bối cảnh, nhân vật và cốt truyện hợp lý, khả thi (có thể dựng thành phim);
- Chỉnh sửa kịch bản theo yêu cầu và gợi ý của đạo diễn, nhà sản xuất sao cho kịch bản hợp lý nhất;
- Phối hợp với đoàn làm phim để có những cảnh quay chất lượng, đúng với tinh thần của kịch bản.
Có thể nói, biên kịch là người bạn đồng hành không thể thiếu của đoàn làm phim để tạo nên những tác phẩm thu hút khán giả.
Biên kịch là một công việc khá tự do và không có giới hạn thời gian trừ khi biên kịch và công ty sản xuất có giới hạn thời gian rõ ràng. Một biên kịch có thể mất nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm để hoàn thành một kịch bản.
Những phẩm chất nào làm nên một nhà biên kịch?
Khi nhắc đến biên kịch, người ta thường nghĩ ngay đến những người có trí tưởng tượng, sáng tạo và tư duy logic. Tuy nhiên, không dừng lại ở đó, để trở thành một biên kịch giỏi, bạn cần có những yếu tố sau:
Niềm đam mê viết lách
Đây là yếu tố đầu tiên xuất hiện trong đầu khi được hỏi về những phẩm chất cần có của một biên kịch. Để trở thành một biên kịch, bạn cần có năng khiếu và đam mê viết lách. Bởi ngôn ngữ của một biên kịch đòi hỏi những từ ngữ sắc sảo và logic chặt chẽ. Ngoài ra, biên kịch phải truyền tải được những suy nghĩ bên trong của nhân vật đến khán giả qua từng câu thoại. Đồng thời, họ cũng cần hiểu cách xây dựng phim truyền hình để thu hút được lượng người xem tối đa.
Giống như đọc kịch bản
Để có thể tạo ra một kịch bản hay, bạn cần phải liên tục tham khảo các kịch bản khác. Kịch bản của những bộ phim nổi tiếng sẽ giúp bạn học hỏi kinh nghiệm và tránh được ngay cả những lỗi nhỏ nhất.
Không bao giờ ngừng sáng tạo
Một biên kịch chắc chắn không thể thiếu sự sáng tạo. Bởi nếu không có sự đột phá, tác phẩm sẽ cực kỳ nhàm chán và không nhận được tín hiệu tích cực từ khán giả. Do đó, biên kịch phải liên tục học hỏi, trau dồi kỹ năng và lắng nghe ý kiến của mọi người để ngày càng hoàn thiện tác phẩm của mình.
Chịu được áp lực công việc
Trong nghề biên kịch cạnh tranh này, để thành công, bạn không thể lười biếng và phải sẵn sàng đối mặt với mọi ý kiến trái chiều xung quanh. Do đó, nếu bạn quyết định theo đuổi sự nghiệp biên kịch, bạn phải có khả năng chịu đựng được sự căng thẳng đi kèm với áp lực của công việc.
Có kỷ luật
Nếu muốn làm việc, bạn phải đứng và ngồi liên tục, không được phép lười biếng hay lãng phí thời gian. Bạn cần tạo cho mình nguồn cảm hứng dồi dào để luôn sẵn sàng sáng tạo tác phẩm. Để đạt được mục tiêu này, bạn cần thiết lập cho mình một kỷ luật làm việc vững chắc.
Giữ cho niềm đam mê cháy bỏng
Nghề nào cũng cần có đam mê, và trở thành biên kịch chuyên nghiệp cũng không ngoại lệ. Thông thường, việc tạo ra các kịch bản phim truyền hình và phim điện ảnh sẽ tồn tại trên màn ảnh nhỏ đòi hỏi sự đam mê và kiên trì để vượt qua mọi thử thách. Có rất nhiều cơ hội nghề nghiệp, nhưng chúng chỉ phát triển với những người biết nắm bắt và yêu thích công việc.
Nên học chuyên ngành gì nếu bạn muốn trở thành biên kịch?
Để trở thành một biên kịch, bạn có thể học chuyên ngành Biên kịch phim và truyền hình. Mục tiêu đào tạo của chuyên ngành này là trang bị cho sinh viên kiến thức chung về khoa học xã hội và nhân văn cũng như kỹ năng viết kịch bản và biên tập. Sau khi tốt nghiệp, sinh viên sẽ có kiến thức và kỹ năng hoàn chỉnh để viết kịch bản và sáng tạo nội dung trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Hiện nay ở Việt Nam chỉ có 2 kỳ thi tuyển sinh cho ngành này:
- Khối S00 (Văn học – SKDA Năng khiếu 1 – SKDA Năng khiếu 2)
- Khối S01 (Toán – Năng khiếu 1 – Năng khiếu 2)
Đặc biệt, các môn năng khiếu SKDA sẽ được tổ chức theo nhiều hình thức khác nhau tùy theo sự sắp xếp của từng cơ sở giáo dục. Hai hình thức phổ biến nhất là hỏi trực tiếp các câu hỏi về các vấn đề xã hội và trình bày quan điểm cá nhân (viết trên giấy) về một hiện tượng cụ thể.
Trường nào đào tạo biên kịch tốt nhất?
Ngày nay, điện ảnh Việt Nam đang trên đà phát triển và khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế. Với tư duy đổi mới, nhiều bạn trẻ đã lựa chọn nghề biên kịch là ước mơ của mình.
Tuy nhiên, tại Việt Nam, hiện nay chỉ có Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội đào tạo chính quy ngành Biên kịch, còn Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Thành phố Hồ Chí Minh thì không. Do đó, những bạn thực sự đam mê với nghề biên kịch có thể lựa chọn các khóa học ngắn hạn do những người trong ngành tổ chức để nâng cao trình độ. Hoặc bạn có thể lựa chọn du học để chinh phục ước mơ của mình.
Một số trung tâm đào tạo uy tín:
- Trung tâm hỗ trợ và phát triển tài năng điện ảnh (TPD)
- Trung tâm tư vấn và đào tạo báo chí và truyền thông
- Trung tâm chiếu phim ABV
Một số khóa học hấp dẫn:
- Khóa học biên kịch đa phương tiện – Comic Media Academy
- Khóa học biên kịch Bạn là ai – Unica
Hy vọng với những chia sẻ trên, bạn đọc không còn hoang mang về khái niệm biên kịch là gì và hiểu hơn về những điều thú vị xung quanh nghề này. Chúc bạn sớm thành công trên con đường trở thành một biên kịch tài năng!
